กรมการข้าว ดันศูนย์ข้าวชุมชน-นาแปลงใหญ่ ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี 1 แสนตัน แก้วิกฤติขาดแคลน ยันเกษตรกรมีเมล็ดพันธุ์ดีใช้อย่างทั่วถึง พร้อมชู “ศูนย์ข้าวชุมชนบ้านสวนแตง” ต้นแบบผลิตเมล็ดพันธุ์ดี สร้างอาชีพ และรายได้มั่นคงสู่เกษตรกร
นางจุรี ภัทรกุลนิษฐ์ ผู้อำนวยการสำนักส่งเสริมการผลิตข้าว กรมการข้าว เปิดเผยว่า พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี รมว.กลาโหม และนายประภัตร โพธสุธน รมช.เกษตรและสหกรณ์ มีความห่วงใยเกษตรกร จึงมีนโยบายสำคัญ ในการส่งเสริมให้พี่น้องเกษตรกรมีความกินดีอยู่ดี โดยมอบหมายให้กรมการข้าว ไปดำเนินการขับเคลื่อนนโยบายด้านการเกษตร ได้แก่ การส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ และศูนย์ข้าวชุมชน เพื่อส่งเสริมให้เกษตรกรสามารถผลิตข้าวคุณภาพ ส่งผลให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้น และมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ซึ่งปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกษตรกร สามารถผลิตข้าวคุณภาพได้ คือ การใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี โดยปัจจุบันเกษตรกรมีความต้องการใช้เมล็ดพันธุ์ดีในปริมาณจำนวนมาก ส่วนหนึ่งเกษตรกรมีการเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ใช้เอง บางส่วนซื้อเมล็ดพันธุ์ดีจากหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ปีละประมาณ 3 แสนกว่าตัน
นางจุรี กล่าวว่า ทั้งนี้ ปีงบประมาณ 2563 กรมการข้าว ได้ตั้งเป้าหมายส่งเสริมการผลิตและการกระจายเมล็ดพันธุ์ดี จำนวน 2 แสนตัน โดย 1 แสนตัน ผลิตโดยศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าว ของกรมการข้าว 28 แห่ง ส่วนอีก 1 แสนตัน ผลิตโดยศูนย์ข้าวชุมชน หรือกลุ่มนาแปลงใหญ่ ซึ่งกรมการข้าว ได้คัดเลือกศูนย์ข้าวชุมชน หรือกลุ่มนาแปลงใหญ่ ที่มีศักยภาพในการผลิตเมล็ดพันธุ์ดี และมีความเข้มแข็ง จำนวน 1,000 แห่ง เพื่อผลิตเมล็ดพันธุ์ดีแห่งละ 100 ตัน
“กรมการข้าว ได้สนับสนุนเมล็ดพันธุ์หัวเชื้อให้กับศูนย์ข้าวชุมชน หรือนาแปลงใหญ่ ได้ใช้เป็นพันธุ์ดี หรือพันธุ์ตั้งต้น และมีการถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับเกษตรกร สามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวให้ได้คุณภาพ และผ่านการรับรองมาตรฐานเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี คือ มาตรฐาน GAP Seed ซึ่งจะเป็นตัวการันตีมาตรฐานของเมล็ดพันธุ์ข้าว ดังนั้น เกษตรกรมั่นใจได้ว่า จะมีเมล็ดพันธุ์ดีใช้ได้อย่างทั่วถึง สามารถเข้าถึงได้ง่าย ยืนยันในฤดูกาลผลิตหน้า และปีต่อๆ ไป จะไม่มีปัญหาเรื่องการขาดแคลนเมล็ดพันธุ์ดีอย่างแน่นอน”ผอ.สำนักส่งเสริมการผลิตข้าว กล่าว
นางจุรี กล่าวว่า ศูนย์ส่งเสริมและผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดีบ้านสวนแตง (ศูนย์ข้าวชุมชนบ้านสวนแตง) อ.เมือง จ.สุพรรณบุรี ถือเป็นหนึ่งต้นแบบ ที่มีศักยภาพในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี ซึ่งสามารถผลิตได้มากกว่า 100 ตัน ที่สำคัญการผลิตเมล็ดพันธุ์ดี เป็นการสร้างอาชีพ สร้างรายได้ที่มั่นคงให้กับเกษตรกร มากกว่าการผลิตเมล็ดพันธุ์และขายเป็นข้าวเปลือก ที่ราคาต้องขึ้นอยู่กับสถานการณ์ตลาด
ด้าน นายพิชิต เกียรติสมพร ประธานศูนย์ข้าวชุมชนบ้านสวนแตง อ.เมือง จ.สุพรรณบุรี กล่าวว่า ตั้งแต่ปี 2559 กลุ่มฯ ได้เข้าร่วมโครงการนาแปลงใหญ่ เพื่อส่งเสริมเกษตรกรสมาชิก จำนวน 21 ราย พื้นที่ประมาณ 600 ไร่ ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี ได้แก่ พันธุ์ กข41 ปทุมธานี1 และ กข43 ซึ่งได้รับการสนับสนุนเมล็ดพันธุ์หลักจากสถาบันวิทยาศาสตร์ข้าวแห่งชาติสุพรรณบุรี (ศูนย์วิจัยข้าวสุพรรณบุรี) เพื่อนำมาเป็นปลูกเป็นเมล็ดพันธุ์ขยาย แจกให้กับเกษตรกรสมาชิกนำไปลงแปลงปลูก โดยมีเจ้าหน้าที่จากกรมการข้าว มาให้องค์ความรู้ในการผลิต รวมทั้งขั้นตอนการตรวจแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์ดี ซึ่งในรอบปีการผลิต ศูนย์ฯ สามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว พื้นที่ 300 ไร่ จำนวน 250 ตัน
“โดยเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดีที่ผลิตได้ จะจำหน่ายให้กับเกษตรกรสมาชิกเป็นอันดับแรก และชุมชนใกล้เคียง นอกจากนี้ ได้มีการเชื่อมโยงกลุ่มเครือข่าย เพื่อแลกเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี ทั้งในพื้นที่ในจ.สุพรรณบุรี และจังหวัดใกล้เคียง ซึ่งประโยชน์ของการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี อันดับแรกที่เห็นได้ชัด คือ เกษตรกรสมาชิกมีรายได้มากกว่าผลิตข้าวให้กับโรงสี โดย 1 ตัน มีมูลค่าเพิ่ม 1,000 บาท และถ้าสามารถต่อยอดเรื่องการแปรรูปด้วย มีมูลค่าเพิ่มอีก 1,000 บาท รวมเป็น 2,000 บาท รวมทั้งทำให้เกษตรกรสมาชิกมีความรู้การผลิตเมล็ดพันธุ์ดี ที่จะช่วยลดต้นทุนการทำนาได้เป็นอย่างดี”นายพิชิต กล่าว